De bibliotheek van Ton Koopman
Ton Koopman is één van de pioniers van de oude muziek in Nederland. De ‘oude muziek-beweging’ begon met een groep musici die in de jaren ’60 en ’70 zelf op onderzoek gingen naar bronnen over hoe de muziek uit de zeventiende en achttiende eeuw geklonken moet hebben. Zij wilden terug naar de bronnen uit de tijd van Bach bijvoorbeeld: op welke instrumenten speelde men? Hoe waren die gestemd? Hoe groot waren orkest en koor? Hoe werd er samengespeeld, gearticuleerd? Hoe speelde men trillers en andere versieringen?
Van zijn studententijd tot op de dag van vandaag verdiept Ton Koopman zich in zeventiende en achttiende eeuwse bronnen over muziek en past hij die kennis toe als uitvoerend musicus. Zijn bibliotheek is de basis van zijn brede muziekpraktijk. Als een geboren verzamelaar en bibliofiel wil hij de traktaten van Mattheson, Quantz, Praetorius, Mersenne en vele anderen niet alleen lézen, hij wil die boeken ook graag in eerste drukken in zijn eigen kast hebben staan. En niet alleen traktaten, maar ook graag die prachtig gegraveerde 17e eeuwse Franse partituren, en die bijzondere Nederlandse liedboekjes met ludieke illustraties, en eerste drukken van Händelwerken, en dat standaardwerk over orgelbouw, etc, etc…
Verzamelaar
Sinds het begin van Koopmans carrière zijn het verzamelen van kennis over uitvoeringspraktijk en het verzamelen van mooie boeken hand in hand gegaan. Hij heeft zijn collectie over een periode van meer dan 50 jaar met veel geld, liefde, verzamelaarsinstinct en koopmansgeest bijeengebracht. Omdat hij als musicus al sinds de jaren ’70 veel reist is hij in allerlei landen een vaste gast in antiquariaten en boekhandeltjes en heeft hij daarin een goed netwerk opgebouwd. Het resultaat is een prachtige bibliotheek die helemaal toegespitst is op de muziek van 1600 tot 1800.
In 2020 heeft Ton Koopman zijn collectie verkocht aan het Orpheus Instituut in Gent. Zo blijft zijn dierbare en belangrijke verzameling bij elkaar en wordt die bovendien toegankelijk voor een nieuwe generatie musici, musicologen en onderzoekers.
Meer over de Koopman-collectie bij het Orpheus Instituut vindt u hier:
Orpheus Instituut Library
Meer over de onderzoeksgroep Resounding Libraries die zich met de Koopman-collectie bezighoudt vindt u hier:
Orpheus Instituut Resounding Libraries
Ton Koopman Bibliotheek in Gent
Naast de unieke collectie oude drukken en handschriften heeft hij ook een grote handbibliotheek bijeengebracht van moderne boeken over muziek in de zeventiende en achttiende eeuw in een zeer brede culturele context. Bach en andere componisten uit de 17e en 18e eeuw staan centraal, en ook literatuur over orgels, klavierinstrumenten, tentoonstellingscatalogi en kunstboeken over de 17e en 18e eeuw. Maar ook uitgaves van brieven, biografieën, Festschriften, verslagen van symposia, boeken over lokale geschiedenis, instrumentkunde, en een aantal voor de muziekwetenschap belangrijke periodieken horen hierbij.